Makale

“Asri” ve “Hür” Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye’de Kadın Kimliğinin Dönüşümü

Özet

“Kadın” ve “erkek” kimliklerinin toplumsal bir kategori olarak yeniden inşa edildiği 20. yüzyılın başlarından itibaren modern devletler, uluslaşma süreçlerinde “kadın bedeni”nin modernleş(tiril)mesi ve özgürleş(-tiril)mesi sloganıyla yeni cinsiyet politikaları üretmeye yönelmiştir. Türkiye’nin Cumhuriyet tecrübesinde de benzer şekilde, hedeflenen toplum düzenine erişmek üzere inşa edilen yeni kadın kimliği, toplumsal reformların itici gücü olarak seferber edilmiştir. Tanzimat döneminden itibaren Batılılaşma hareketlerinin merkezinde yer alan ve yüksek bir misyon atfedilen kadın kimliğinin dönüşümünü Cumhuriyet döneminde devlet eliyle gerçekleştirilen daha somut ve radikal adımlar izlemiştir. Bu çerçevede erken Cumhuriyet döneminde hayata geçirilen köklü reformların esaslı bir parçası da “asri” ve “hür” “Türk kadını” idealidir. Bu makalede, Tanzimat’tan itibaren Batılılaşma çabalarının merkezinde yer alan kadın kimliğinin dönüşümü ile Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş sürecinde kadına yüklenen rol ve misyon, modern ulus devlet ve laiklik politikaları açısından
ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tanzimat Cumhuriyet kadın kimlik laiklik kamusal alan Türk modernleşmesi