Makale

Yapısallaşmış Toplumsal Eşitsizlikleri Tarif Etme ve Yorumlamada Bir Araç Olarak Toplumsal Hareketlilik Oranlarını Hesaplama Yöntemleri

ÖZET

 Bu çalışma, yapısallaşmış toplumsal eşitsizliklerin seyrini ve miktarını tarif etme, izleme ve yorumlamada bir araç olarak toplumsal hareketlilik oranlarının hangi yordamlarla nasıl hesaplandığı, bu yordamların tam olarak neyin hesaplanmasına izin verdikleri ve dolayısıyla da tabakalaşma sistemlerinin nesi hakkında bir hüküm vermeye imkân tanıdıkları hakkındadır. Çalışmanın birbiri ile eklemleşmiş üç temel iddiası bulunmakta olup, oranların yorumlanması sorunu somut örnekler vasıtasıyla tartışılmaktadır. İlk olarak, eşitsizliklerin ifade edilmesinde ve yorumlanmasında hareketlilik oranlarının kendisinden daha fazla şeyin bilinmesine ihtiyaç vardır. İkinci olarak, tabakalaşma sisteminin açıklığı-kapalılığı hakkında bir hüküm verilmek istendiğinde farklı hareketlilik oranları eşitsizliklerin farklı yönlerine atıfta bulunmakta olup, birinin işlevi diğeri tarafından yerine getirilmemektedir. Son olarak, hukuki, siyasi veya kurumsal düzenlemelerin açık veya örtük bir şekilde vatandaşlar arasında ayrımcılık yaptığı ve/veya hareketlilik güzergâhları üstünde kısıtlamalar uyguladığı bir durumda, hareketlilik oranları vasıtasıyla tabakalaşma sistemini açıklık-kapalılık yönünden değil katılık-esneklik yönünden değerlendirmek ve yorumlamak daha doğru bir yaklaşım olacaktır.