Makale

David Hume’s Account of Justice

ÖZET

Bu çalışmada, David Hume’un adalet kuramı ahlak, siyaset ve toplum açısından eleştirel bir şekilde incelenmiştir. Bunlara ek olarak Hume’un adalet anlayışı bedavacılık sorunu sayesinde sorgulanmıştır. İlk olarak ahlak ve adalet arasındaki ilişki tahkik edilmiştir. Erken çalışmalarında Hume duygudaşlığı ciddiye alsa da sonraki çalışmalarında onu sağlam bir temel olarak görmez. Ardından adalet erdeminin tam yerini ve gerekliliğini belirlemek için adalet koşulları açıklanmıştır. Yapıbozum yoluyla Hume, adalet erdeminin gerekli olduğu durumları göstermektedir. Adalet büyük oranda insanların çevresiyle ve eğilimleriyle ilişkilidir. Sonra, adaletin yapay yapısı açıklanacaktır. Sonra, Hume’un adalet yasaları verilecek ve değerlendirilecektir: mülkiyetin istikrarı, sözleşme yoluyla mülkiyet alışverişi ve ahde vefa. Hume’un adalet yasalarının ekseriyetle iktisâdî adaletle ilgili olduğu tartışılmıştır. Bireylerin adil davranmalarını sağlayan temel saik kontrol edilmiş kişisel çıkardır. Kişisel çıkar kamu yararına hizmet edecek şekilde düzenlenmelidir. Adalet yasaları insani uzlaşımlar sayesinde oluşturulmuştur. Araştırmanın başlıca kaynakları David Hume’un şu eserleridir: İnsan Doğası Üzerine Bir İnceleme, [1739] 1978; Ahlakın İlkeleri İle İlgili Bir Araştırma, [1751] 1998 ve Siyasi Denemeler, 1994.

Anahtar Kelimeler

Hume adalet kuralları etik siyaset toplum iktisat bedavacılık sorunu