ÖZET
Sosyal tarih yazımına daha çok vurgu yapan çalışmalarla birlikte Türk modernleşmesi okumaları çeşitlense de din-devlet-toplum ilişkileri göz önüne alındığında literatürdeki alternatif okumaların sayısının yetersizliği dikkat çekmektedir. Bu yetersizlikten hareket eden bu çalışma, tek parti döneminde taşrada ulema ve sufiler tarafından gerçekleştirilen farklı bir muhalefet türünün varlığını ve bu muhalefet türünü analiz etmenin imkânını sorgulamaktadır. Ana akım literatürde, ulema ve sufilerin modernleşmeci reformlara karşı reaktif ve toplumsal bir eylemliliğe girmemeleri pasifizim veya boyun eğme olarak yorumlanmıştır. Bu çalışma bahsedilen figürlerin gelenekle olan ilişkisine, farklı zaman algılarına, farklı gerçeklik algılarına ve verdikleri haysiyet ve prestij mücadelesine odaklanarak, bunların modern dışı bir eylemlilik ve muhalefete karşılık geldiğini iddia etmektedir.